MERKEZİ VE OTOMATİK (STOKERLİ KAZAN) KAZAN KULLANIMI
Katı Yakıtlı Otomatik Stokerli kalorifer Kazanlarının ; Teknik bilgi, kullanma şartları, çalıştırma prensipleri, temizlik ve bakım gibi bazı bilgilerini bu el kitabında bulacaksınız.
Kazanlarımızın verimli, ekonomik ve uzun ömürlü olarak çalışması, bu el kitabında bahsedilen ve kullanıcının dikkatine sunulan konulara uyulması ile olacaktır.
Kalorifer kalorifer kazanı kullanım el kitabında kullanıcının yapması gerekenler belirtilmiş olup bunun dışında kalorifer kazanına yetkisiz kişilerce müdahale edilmemesi gerekmektedir.
Kazanın yerine montajının yapılmasının ardından istenirse kazanın deneme yakışı yapılır. Kazanın yakılması sırasında, tesisat, petek kontrollüde ayrıca tesisatçı tarafından yapılmalıdır.
Kazanın kullanılması ve yakılması ile ilgili gerekli teknik bilgi ve pratik eğitimi deneme yakışı sırasında yakıcıya verilir.
Kalorifer kazanının yakılması yakma ile ilgili olarak uygulamaları yerinde görebilmek maksadı ile kalorifer kazanını yakacak sertifikalı yakıcı ile kazanı teslim alacak yetkili kişi veya sipariş veren kişinin deneme yakışının yapılacağı yerde hazır olmalarında kazan kullanımı ve ömrü açısından faydalı olacaktır.
KONUTUN ISI İHTİYACI
Kış günlerinde konutunuzda yaşantınızı huzur içinde sürdürebilmeniz için, ün enerji çok pahalıdır.rmemiz.ı sürdürmemiz.mümkün olabilir.ye çekmektın teminide güçleşmektedir.bu nedenle enerji sarfiyatını ısı ihtiyacınızın yeteri kadar karşılanması gerekmektedir. Bu ısı ise enerji ile karşılanır. Enerji de para ile elde edilir. Enerji çok pahalıdır ve devamlıda pahalanmaktadır. Aynı zamanda da enerji yakıtının temini de günden güne zorlaşmaktadır. Bu nedenle enerji sarfiyatını azaltmak sizin elinizdedir. Konutlarınızda Isı kaybını makul bir düzeye çekerek, rahatınızı aksatmadan yaşamınızı sürdürmeniz mümkün olabilir.
KONUTUNUZA VERİLEN ISI ÇEŞİTLERİ
1. Isınma ve temiz sıcak su elde etmek için gerekli yakıtın yanması ile konuta verilen ısı.
2. İnsan vücudunun konut içine yaydığı ısı.(Şahıs başına 80Kcal/h )
3. konutunuzun elektrikle aydınlatılması ve elektrikli cihazların çalışması sonucunda konutta meydana gelen ısı.
4. Güneş tarafından konutunuza sunulan ısı.
KONUTLARDA KAYBOLAN ISI ÇEŞİTLERİ
1. Yakıtın ısı enerjisine dönüşmesi sırasında oluşan ısı kaybı.(Bacadan dışarı atılan ısı.%14-20)
2. Binanın dış yüzeylerinden kaybolan ısı (yani kötü inşaat malzemesi kullanma hali)
3. Pencere aralıklarından içeri sızan soğuk hava dış kapıların havalandırmak için açılması nedeniyle kaybolan ısı.
4. Temiz sıcak suyun kullanılması sebebiyle (çamaşır,bulaşık ve yıkanma) nedeniyle kaybolan ısı.
5. Sonuç olarak biz imalatçılar ısı kaybında büyük rolü olan iç ve dış sıcaklık farkını azaltma çarelerini aramalıyız. Dış sıcaklığa tesir edemeyeceğimize göre , iç sıcaklığı üşümeyeceğimiz derecede tutabiliriz. Isının 1°C düşürülmesi yakıt sarfiyatını yaklaşık %5 azaltır.O halde seçimimizi yaparken bir birey olarak hem kesemizi hem çevremizi düşünmeliyiz.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
- Kazan doğrudan su,nem ve asit içeren kimyasallardan korunmalıdır.
- Kazanın monte edileceği yer konusunda ise : yürürlükte bulunan yasalar ve standartlara uyulmalıdır. Kullanıcı veya kullanıcılar bu konularda firma yetkililerine yardımcı olmalıdır.
- Kazanın yeri, yakıt ikmalinin rahat yapılacağı şekilde seçilmelidir.
- Yakıtın cinsi yakıt haznesinin üzerinde olan elekten geçecek şekilde temiz ve uygun olmalıdır.
- Fana hava girişi fan üzerindeki klape ile yapılmalı, klape önünde hava girişini engelleyici her hangi bir nesne bulunmamalıdır..
- Tesisat içine basılacak suyun temiz olması gereklidir. İnşaat artığı olmamalıdır Bu sirkülasyon pompasının içinde bulunan ve kazan suyunu devir daim eden su çarkının uzun ömürlü olması için önemlidir.
- Kazanın etrafında yanıcı ve patlayıcı maddelerin olmamasına dikkat edilmelidir.
- Kazan üzerinde veya yakınında olan Elektrik kumanda panosuna su temas etmemeli kumanda panosu ehil olmayan kişiler veya çocuklar tarafından müdahale edilecek yerde olmamalıdır.
- Kazanın çalışması esnasında alt ve üst kapaklarının kapalı olmasına dikkat edilmelidir.
- Kazan çalışırken veya çalışmaz iken kazanın herhangi bir yerinden veya tesisattan su alınmamalıdır.
- Kazan ile ilgili herhangi bir arıza meydana gelmiş ise kumanda panosundan elektrik kesilmelidir.
- Fan ve Redüktör kapatılmak sureti ile kazanın yanması durdurulmalıdır.
- Kazan içinde yanmamış kömürden çıkan gaz sıkışmalarına karşı tedbirli olunmalı, kazan içine çok fazla kömür verilmesine müsaade edilmemelidir. Yakıcılar bu konuda yöneticiler tarafından uyarılmalıdır.
- Kazanın yakınında yangın söndürücü tertibatın alınması gereklidir.
- Katı yakıtlı kalorifer Kazanlarında açık inbisat kullanılması zorunludur.
KALORİFER KAZANLARININ KURULMASI YER TESPİTİ
Kat kaloriferleri:
Bu kalorifer kazanları apartman daireleri, müstakil evler, villa tipi yapılar işyerleri ve işletmelerde kullanılır. apartman dairelerinde gerekli yasal müsaadeler alındıktan sonra balkonlarda veya bodrum katlarda temiz, havadar , tesisatın ve bacanın uygun olarak yapılabileceği bir yerde kurulabilir.
Merkezi sistem kalorifer kazanları:
Bu kalorifer kazanları merkezi sistem ısıtma yapacaklarından, yeni yapılarda bina projesinde gösterilen kazan dairelerine yerleştirilir. Eski yapılarda ise proje hazırlatma imkanının olmaması halinde kat maliklerinin uygun göreceği bir yer seçilerek yerleştirme yapılabilir.
İşletmelerde ve işyerlerinde uygun olarak belirlenecek yerlere kazanlar rahatlıkla yerleştirilebilir.
BACA VE BACA BAĞLANTILARI
Kat kaloriferleri ve merkezi sistem kaloriferlerde:
Baca sadece kalorifer kazanına ait olmalı başkaca amaçlar için kullanılmamalıdır.
Bacaların düzgün ve kazan kapasitesine uygun olarak inşa edilmesi veya ettirilmesine dikkat edilmelidir.Kalorifer kazanları en kısa yoldan bacaya düzgün olarak bağlanmalıdır. Çok dirsekli bacalarda duman çıkışı zorlanacağından sağlıklı bir yanma olmadığı gibi, kazanın sağlıklı yanmasını sağlayan fan motorunun üflediği hava nedeni ile yanma hücresi içinde oluşan pozitif basınç sebebi ile kazan kapağının açılması halinde, kazanın bulunduğu yere duman dolabilir.
Merkezi sistem kalorifer kazanlarında ise siklon ve baca filtreleri yapılmalıdır.
Baca temizliği ve bakımı her yıl veya uygun zamanlarda yapılmalıdır.
Unutulmamalıdır ki çevreyi korumak hepimizin vatandaşlık görevidir.
KAZAN MONTAJI
Kazanların temizliği ve bakımı .
Kazanın bakım ve temizlenmesi kazanın ön , arka ve yan taraflardan yapılacağından kazanın ön ve arka
tarafında yeteri kadar boşluk bırakılmalıdır. Kazan yakıt beslemesinin yapılacağı yerde çalışma alanı
için yeterli boşluk bırakılmalıdır.
Gerektiğinde kazanın su tahliyesi için gerekli su tahliye kanalı, ve kazana su basmak için bir su musluğu montaj yapılacak yerde hazırlanmalıdır.
Kalorifer kazanın çekeceği maksimum elektrik gücüne göre,kazan kumanda panolarının olduğu yere elektrik tesisatı (220 veya 380 volt) çekilmelidir.
Kazanın ön tarafına ve arka tarafına mutlaka aydınlatma yapılmalıdır.
Kazan için gerekli olan elektrik enerjisinin haricinde bir adet 220 Volt piriz ile bir adet seyyar lamba olmalıdır.
İLK ÇALIŞTIRMA
Kalorifer kazanının montajı ve konutların kalorifer tesisatı bittikten sonra, konutlarda ve kazan dairesinde gerekli kontroller yapılır.
Buna göre:
- 1-Baca bağlantısının uygun olup olmadığı.
- 2-Kalorifer kazan suyunun basılması ve basıncının normal olup olmadığı.
- Dairelerde su kaçağı olup olmadığı .
- 3-Elektrik tesisatının ve topraklamanın uygun olup olmadığı.
- 4-Radyatörlerin ve kalorifer tesisatı ile kalorifer kazanın su kaçırıp kaçırmadığı.
- 6-Sirkülasyon pompalarının yönlerinin doğru bağlanıp bağlanmadığı ile kolektör üzerindeki vanaların kapalı ve açık pozisyonları doğru olup olmadığı.
- 6-Kalorifer kazanını ilk çalıştırma için yetecek kadar yakıtın olup olmadığı kontrol edilir.
Tüm kontroller yapıldıktan sonra:
Rediktör,fan ve sirkülasyon motorlarının yönleri elektrik verilerek kontrol edilir.
Rediktör motoru yardımı ile kazan içinde bulunan yanma hücresine uygun şekilde yakıt doldurulur.(ocağın durumuna göre yeteri kadar.)Bu yakıt tahta parçaları yardımı ile tutuşturulur.Yakıt yanmaya başladıktan sonra fan hava giriş ayarı yapılarak yanmaya en uygun hava sağlanır.Yakıt besleme ve bekleme ayarları yapılır.
Aşağıdaki Tabloda tahmini olması gereken ayarlar gösterilmiştir. Bu ayarlar hava şartları ve kazan kapasitesine göre.yakıtın kalitesine göre az da olsa değişime uğrayabilir.
Yakıt Cinsi | Besleme zamanı Saniye | Bekleme zamanı saniye |
İthal Kömür | 7 maksimum | 100 |
Yerli kömür | 10 maksimum | 90 |
Pirina | 12 maksimum | 60 |
Verimli bir yanma sağlanınca bu yapılan ayarlar bir yere not edilir.
Kazan otomatik çalışmaya başlayınca tüm tesisat ve kazan yeniden gözden geçirilir.
Kalorifer kazanını kullanacak kişi veya kişiler, ilk çalıştırma ve kontroller esnasında, yetkili kişiler ile beraberce hareket etmelerinde ve kazan ile ilgili akıllarına takılan tüm soruları sorarak öğrenmelerinde, kazanın randımanlı ve ekonomik yanması için faydalı olacaktır.
KAZANIN ÇALIŞTIRILMASI VE YAKIT ZAMANININ AYARLANMASI
Kalorifer kazanlarının ana gövdesi içinde bulunan yanma odasına, Stoker yardımı ile katı yakıt gönderilir. Yakıt gönderme işlemi, pano içinde veya kontrol panelindeki ayarlana bilen besleme ve bekleme sürelerinde, helezon yardımı ile taşınır. Fan motorunun yanma odasına üflediği ayarlanabilir hava yardımı sonucunda, kaliteli ve randımanlı bir yanma oluşur.
Yanma odasında yakılan yakıtın ısısı kazan içindeki duman yollarından geçmek suretiyle bacaya ulaşır.Bu arada ısınan kazan suyu 35 derece ısıya ulaştıktan sonra sirkülasyon pompası tarafından radyatörlere gönderilir. Konutların istenilen ısı seviyeye gelmesi için kazan termostatı 40 derece ile 70 derece arasına ayarlanır.Termostat: kazan içinde bulunan suyun ayarlanan seviye yükselmesi halinde fan ve yakıt motorlarını durdurur.ve kazanı beklemeye alır.
Kazan suyu ayarlanan değerin 4 derece altına düşünce ,fan ve yakıt motorları yeniden çalışmaya başlar. Bu durum devrede bir zaman saati varsa zaman saati devrenin elektriğini kesinceye kadar devam eder.
Zaman saatinin ayarlanması:
Zaman saati; Ayarlanan zaman dilimleri arasında helezon yardımı ile yanma hücresine yakıt yüklemesi yapan redüktör motoru ile fan motorunun gerilimini keserek kazanının yanmasını durdurur.Bu arada sirkülasyon pompası devam eder. Kazan suyu sıcaklığı 27 derecenin altına düştümü kendiliğinden durur.
ARIZALAR VE YAPILMASI GEREKENLER
Kalorifer kazanlarında Muhtemel arızalar şunlardır.
1-Helezon sıkışması: yakıt haznesine ölçü dışı kömür veya sert bir malzemenin (Çivi,cıvata,somun, taş,vs) kaçması ile oluşur. Helezonun, etrafını çevreleyen yakıt yolu içende sert malzeme ile sıkışarak hareketsiz kalmasıdır. Kazana yakıt ikmali yapamaz.Bu durum yakıcılar tarafından fark edilmelidir. Helezon sökülüp temizlenmelidir.
2 Bunkerde yakıt bitmesi. Yeniden yakıt ikmali yapılmalıdır.
3- Fan motoru hava giriş klapesinin tam olarak kapanması fanın içeri hava üfleyememesi: Fan klapesi iyi sıkıştırılmaz ise motorun titreşiminden klape kapanabilir. Yakıcı tarafından ayarı işaretlenmiş yere getirilip sıkıştırılmalıdır.
4-Sirkülasyon pompasının sıkışması: Çok azda olsa tesisat yapım aşamasında borular içinde kalan veya suyun devir daimi ile kopan kireç veya kaynak çapaklarının sirkülasyon pompasına ulaşması neticesinde pompa kaşıkları arasına sıkışarak pompanın çalışmasını engellemesidir.Pompa sökülüp temizlenmelidir.
5-Termik şalterin ve Sigortaların atması:
Motorların sıkışmalardan dolayı fazla akım çekerek koruyucu termik şalterin motoru devreden çıkarmasıdır. Arıza sebebi ortadan kaldırıldıktan sonra tekrar reset butonu na basarak çalıştırılır.
6-Yanma odasına hava üfleyen hava deliklerinin tıkanması ve yakıt deposundan duman çıkması: Zaman ile kazanın yanmasından dolayı yanma hücresinde oluşan küllerin hava deliklerini tıkamasıdır. Hava gidiş yollarının temizlenmesi gereklidir.
7-Kazan kapaklarının tam kapanmaması:
kazanların çalışmalarından sonra genleşmelerden dolayı ayarlarının bozulmasıdır. Ayarlar yeniden yapılmalıdır.
8-İthal kömürde yanma odasında aşırı kömür verilmesi sonucu gaz sıkışmasından meydana gelebilecek patlamalar. İthal kömür kullanılmaması kullanılacak ise sertifikalı yakıcılar ile çalışılması gereklidir. Besleme süresi 7 saniyeden fazla, bekleme süresi 100 saniyeden az olmamalıdır.
TEMİZLİK BAKIM VE KONTROL
1-Günlük olarak yapılması gereken kontroller:
Kazanın yanması, ateşin durumu, cüruflarının kırılması, ocak bakımı, ocak üzerine gaz sıkışmasına ve patlamaya neden olacak aşırı kömür yığılması , ısı göstergesinin aşırı yükselmesi, yakıt haznesinde yakıt olup olmadığı, su seviyesinin ayarlanan noktadan aşağıya düşüp düşmediği,sirkülasyon pompalarının çalışıp çalışmadığı gibi hususlar yakıcı veya yöneticiler tarafından mutlaka kontrol edilmelidir.
2-Haftalık Kontroller:
Kazanın küllerinin temizlenmesi yakıt ikmalinin yapılması zaman saati var ise doğru gidip gitmediği,kazan borularının temizliği,duman sandığının temizliği,ocak hava girişinin temizliği, ve kazanın ayarlanan ısı değerinde çalışıp çalışmadığı kontrol edilir.
3-Aylık veya sezon sonu bakım ve kontroller:
Kazanın yanma durumuna göre duman, yolu kül ve hava giriş yollarının temizliği, Baca siklon ve filtre temizlikleri Ocak altı kül ve hava giriş (üfleme) yollarının temizlenmesi ve bakımlarının yapılması gereklidir.